شیشه ضد حریق

شیشه ضد حریق یکی از نوآوری‌های مهم در صنعت ساختمان و امنیت به شمار می‌رود که به منظور افزایش ایمنی و حفاظت از جان و مال افراد در برابر حرارت و آتش طراحی شده است. این نوع شیشه‌ها به‌ویژه در محیط‌های عمومی و تجاری، بیمارستان‌ها و اماکن حساس مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این مقاله، به بررسی جزئیات شیشه ضد حریق از جمله انواع آن، کاربردها، بلوک‌های شیشه‌ای ضد حریق و ابعاد درب‌های ضد حریق شیشه‌ای خواهیم پرداخت تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

شیشه نسوز چیست

 شیشه نسوز یا شیشه حرارتی به نوعی شیشه گفته می‌شود که قابلیت تحمل دماهای بالا و مقاوم در برابر آتش را دارد. این شیشه‌ها به‌ گونه‌ای طراحی شده‌اند که در دماهای بالا شکسته نمی‌شوند و می‌توانند حرارت را از خود عبور دهند، بدون اینکه دچار آسیب‌دیدگی شوند. شیشه نسوز به طرز قابل توجهی در ایمنی ساختمان‌ها و جلوگیری از گسترش آتش موثر است.

شیشه نسوز اساساً از مواد خاصی ساخته شده است که به آن خواص ضد حرارتی می‌دهد. این شیشه‌ها معمولاً در شرایط آزمایشگاهی مورد آزمایش قرار می‌گیرند تا اطمینان حاصل شود که در دماهای بالا به‌خوبی عمل می‌کنند. شیشه‌های نسوز در مقایسه با شیشه‌های معمولی از مقاومت و ایمنی بالاتری برخوردارند.

کاربرد شیشه ضد حریق

شیشه‌های ضد حریق به‌ عنوان یک راه‌ حل مؤثر برای افزایش ایمنی در ساختمان‌ها و فضاهای مختلف طراحی شده‌اند. این شیشه‌ها با خاصیت مقاومت در برابر حرارت و آتش، نقش مهمی در جلوگیری از گسترش آتش و حفظ جان و مال افراد ایفا می‌کنند. برخی از مهم‌ترین کاربردهای شیشه‌های ضد حریق عبارتند از:

• درب‌ها و پنجره‌ها

درب‌ها و پنجره‌های شیشه‌ای ضد حریق به ‌عنوان موانع موثر در برابر گسترش آتش در ساختمان‌ها عمل می‌کنند. این شیشه‌ها به ‌ویژه در مناطق پرخطر مانند مکان‌های عمومی، بیمارستان‌ها و مدارس استفاده می‌شوند. پنجره‌های شیشه‌ای ضد حریق می‌توانند در کنار درب‌ها استفاده شوند تا از ورود و گسترش آتش جلوگیری کنند. این شیشه‌ها علاوه بر ایمنی، نور طبیعی را به داخل فضا می‌آورند و در نتیجه کیفیت زندگی و کار را بهبود می‌بخشند.

• دیوارهای حایل

شیشه‌های ضد حریق به‌ عنوان دیوارهای حایل نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. این دیوارها مانع از گسترش آتش از یک بخش به بخش دیگر ساختمان می‌شوند و به حفظ حریم خصوصی و امنیت افراد کمک می‌کنند. در برخی از فضاها، دیوارهای حایل شیشه‌ای ضد حریق برای جلوگیری از انتقال حرارت و آتش بین قسمت‌های مختلف ساختمان به کار می‌روند. این دیوارها معمولاً در مراکز خرید، بیمارستان‌ها و ادارات استفاده می‌شوند.

• نمایشگاه‌ها و فروشگاه‌ها

در فروشگاه‌ها و نمایشگاه‌ها، شیشه‌های ضد حریق می‌توانند به عنوان عناصر دکوراتیو با عملکرد حفاظتی عمل کنند. این شیشه‌ها علاوه بر زیبایی، ایمنی را نیز تأمین می‌کنند و از خطرات احتمالی جلوگیری می‌نمایند.

• فضاهای عمومی

شیشه‌های ضد حریق به ‌ویژه در فضاهای عمومی مانند فرودگاه‌ها، ایستگاه‌های مترو و مراکز خرید کاربرد دارند. این شیشه‌ها در هر شرایطی می‌توانند به حفظ ایمنی افراد کمک کنند.

انواع شیشه ضد حریق

شیشه ضد حریق به ‌شکل‌های مختلفی تولید و در بازار موجود است. برخی از انواع آن عبارتند از:

• شیشه‌های لمینت

شیشه لمینت نوعی شیشه محافظ است که از ترکیب دو لایه شیشه معمولی با یک لایه پلی وینیل بوتیرال (PVB) ساخته می‌شود. شیشه‌های لمینت برای ایجاد محیطی ایمن در برابر حرارت و آتش طراحی شده‌اند. این شیشه‌ها شامل چندین لایه شیشه و مواد پشتیبان ویژه هستند که در حرارت بالا، توانایی تحمل فشار را دارند.

• شیشه‌های سکوریت

شیشه سکوریت یکی از انواع شیشه‌هایی است که امروزه در صنعت ساختمان سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. شیشه‌های سکوریت در دماهای بالا ساخته می‌شوند و به ‌دلیل ساختار خاص خود، مقاومت بالایی در برابر حرارت دارند. این شیشه‌ها در برابر ضربه و فشار نیز مقاوم هستند. به دلیل مقاومت بالایی که در برابر حرارت و ضربه دارند برای مواردی مانند درب شیشه‌ای، پارتیشن شیشه‌ای، پنجره و ... کاربرد دارند. شیشه‌های سکوریت در تست مقاومت در برابر آتش به امتیاز 20 دقیقه دست یافتند.

• شیشه‌های سرامیکی

شیشه سرامیکی که با مقاومت بالا در برابر شوک حرارتی مشخص می‌شود، شیشه‌ای نسوز است که برای ساخت ظروف غذا، موتور خودرو و موارد مشابه استفاده می‌شود.

• شیشه‌های سیمی

 این شیشه‌ها رایج‌ترین شیشه‌های ضد حریق موجود در بازار هستند که در تست آتش امتیاز 45 را دریافت کرده‌اند. از این شیشه‌ها می‌توان به عنوان جایگزینی برای شیشه سکوریت استفاده کرد.

• دیوارهای شفاف

 این شیشه‌ها در محل اتصال شیشه‌های نشکن حرارتی قرار می‌گیرند و مقاومت بالایی در برابر حرارت دارند.

• شیشه‌های پلی‌کربنات

این نوع شیشه‌ها از مواد پلی‌کربنات ساخته شده‌اند و به‌ دلیل خواص نوری و حرارتی بسیار مطلوب، در مکان‌هایی که ایمنی و زیبایی همراه با عملکرد مهم است، استفاده می‌شوند.

• شیشه‌های ضد حرارت

این نوع شیشه‌ها می‌توانند حرارت را از خود عبور دهند و در عین حال از گسترش آتش جلوگیری کنند. این ویژگی آن‌ها را برای استفاده در مکان‌هایی که نیاز به ایمنی بالا دارند، بسیار مناسب می‌سازد.

بلوک شیشه ‌ای ضد حریق

بلوک شیشه‌ای ضد حریق یکی دیگر از نوآوری‌های مهم در این زمینه است. این بلوک‌ها به‌ ویژه در طراحی‌های مدرن و معماری به‌ کار می‌روند و می‌توانند به ایجاد فضاهای باز و شفاف کمک کنند.

آجر شیشه‌ای یا بلوک شیشه‌ای، بلوک‌هایی هستند که از شیشه ساخته می‌شوند و در طرح‌ها و رنگ‌های مختلف آجر مانند می‌باشند. بلوک‌های شیشه‌ای یا انواع آجر شیشه‌ای عناصری معماری هستند که به دلیل شفافیت، نور را از خود عبور می‌دهند و در عین حال حریم خصوصی را حفظ می‌کنند. در واقع بلوک‌های شیشه‌ای امکان جداسازی فضا را بدون کاهش نور طبیعی آن فراهم می‌کنند. این اختراع که در سال 1907 به ثبت رسید، ترکیبی از شیشه با بلوک‌های توخالی یا آجر است. بلوک‌های شیشه‌ای در اروپا بر اساس استاندارد EN1052-2 تولید می‌شوند، در حالی که استاندارد بین‌المللی ISO TC 160/SG1 است. این استاندارد بلوک‌های شیشه‌ای را بر اساس کیفیت ساخت به سه دسته تقسیم می‌کند.

بلوک‌های شیشه‌ای ضد حریق به ‌عنوان دیواره‌های جداسازی در فضاهای داخلی استفاده می‌شوند. این بلوک‌ها می‌توانند در ساختار ساختمان‌، فضاهای عمومی، دفاتر کار و حتی منازل مسکونی به‌کار بروند. مزایای بلوک شیشه‌ای به شرح زیر است:

• عایق بودن: مزیت بلوک‌های شیشه‌ای این است که عایق حرارتی هستند و باعث کاهش مصرف انرژی می‌شوند. علاوه بر این، آجرهای شیشه‌ای نیز عایق صدا هستند و انتقال صدا را کاهش می‌دهند. بلوک‌های شیشه‌ای عایق صدا را می‌توان بر اساس نوع پروژه (منزل، اداره، کتابخانه، فروشگاه و ...) انتخاب کرد.
• وزن سبک: چون این آجر توخالی است، وزن آن کمتر از آجر معمولی است. همچنین سرعت نصب بیشتری نسبت به آجرهای معمولی دارد. زیرا مراحل ساخت دیوار با آجر ساده شامل آجر چینی، گچ و خشت، سفید کاری و رنگ آمیزی است. در این میان مراحل ساخت دیوار با آجر شیشه‌ای فقط شامل چیدن و بندکشی آجر می‌شود.
• تمیز کردن آسان: تمیز کردن این نوع بلوک نیز بسیار آسان است.
• انتقال نور: استفاده از بلوک‌های شیشه‌ای به معماران این امکان را می‌دهد که با کنترل جهت و شدت نور ورودی به فضا از زیبایی آن بهره ببرند. امکان عبور نور از بلوک شیشه‌ای با حفظ نور محیط باعث کاهش مصرف انرژی به منظور تامین نور محیط می‌شود. همان‌طور که قبلا ذکر شد استفاده از این نوع آجر باعث حفظ حریم خصوصی نیز می‌شود که به دلیل شکست پرتوهای نور و در نتیجه مشخص نبودن فضای پشت آن، امکان پذیر است.
• استفاده بهینه از فضا: از آن‌جایی که اجرای آجر شیشه‌ای به فضای کمتری نیاز دارد، در نتیجه فضای قابل استفاده بیشتری نسبت به بلوک‌ها و آجرهای معمولی ارائه می‌دهد. پنجره‌های ساخته شده از بلوک‌های شیشه‌ای، زیبایی ساختمان را افزایش می‌دهد.
• امنیت بالا: یکی دیگر از مزایای پنجره‌های ساخته شده از بلوک شیشه‌ای این است که از شیشه‌های معمولی ایمن‌تر هستند، زیرا به راحتی شکسته نمی‌شوند. علاوه بر این، بلوک‌های شیشه‌ای را می‌توان در ساخت سازه‌های مختلف از ساختمان‌های مسکونی تا تجاری استفاده کرد.

معایب بلوک شیشه‌ای به شرح زیر است:

• یکی از معایب بلوک‌های شیشه‌ای این است که به راحتی قابل تعمیر نیستند. اگر آجر شیشه‌ای شکسته باشد به راحتی قابل تعمیر نیست و تنها راه تعویض بلوک شیشه‌ای است.
• بلوک‌های شیشه‌ای ارزان به راحتی می‌شکنند و می‌توانند یک خطر ایمنی باشند.
• استفاده از بلوک‌های شیشه‌ای برای سقف توصیه نمی‌شود.
• آجرهای شیشه‌ای در برخی موارد گران هستند و با بودجه محدود نمی‌توان آنها را تهیه کرد.
• از معایب دیگر بلوک‌های شیشه‌ای، خوردگی محصول در برابر مواد قلیایی است. همچنین نباید از بلوک‌های شیشه‌ای در مناطق زلزله خیز استفاده کرد.

شیشه مقاوم در برابر حرارت در جدول

جدول زیر مزایا و مشخصات کلی شیشه‌های مقاوم در برابر حرارت را نشان می‌دهد:

 ابعاد درب ضد حریق شیشه ‌ای

درب‌های شیشه‌ای ضد حریق به ‌عنوان موانع حرارتی عمل می‌کنند و می‌توانند از گسترش آتش از یک بخش به بخش دیگر ساختمان جلوگیری کنند. این درب‌ها معمولاً در محیط‌های صنعتی، تجاری و ساختمان‌هایی با تراکم جمعیت بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند. ابعاد درب‌های ضد حریق شیشه‌ای معمولاً به استانداردهایی بستگی دارد که در ساخت ساختمان‌ها رعایت می‌شود. ابعاد معمول این درب‌ها به شرح زیر است:

• عرض: ۸۰ تا ۱۰۰ سانتی‌متر
• ارتفاع: ۲۰۰ تا ۲۳۰ سانتی‌متر
• ضخامت: ۴ تا ۶ سانتی‌متر

این ابعاد می‌تواند بسته به طراحی و نیازهای کاربری تغییر کند. به‌ طور کلی، درب‌های ضد حریق شیشه‌ای باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که در برابر حرارت و آتش مقاوم باشند و در عین حال زیبایی و کاربردی بودن را حفظ کنند.

نقش شیشه ضد حریق در آتش سوزی‌ها

روند گسترش آتش در صورت وقوع آتش سوزی به اتاقی که آتش از آن سرچشمه گرفته و محل ورود آن بستگی دارد. حتی اگر حجم آتش کم باشد، برای پیشرفت به اکسیژن بیشتری نیاز دارد و پنجره‌ها می‌توانند تاثیر زیادی در رساندن این حجم از اکسیژن داشته باشند.

شیشه نسوز به دلیل مقاومت بسیار بالا در برابر حرارت به این نام خوانده می‌شود. این شیشه‌ها از لحاظ مقاومت در برابر آتش به سه نوع تقسیم می‌شوند. شیشه‌هایی که به مقدار زیاد برای ساخت درب و پنجره استفاده می‌شود در دمای 130 درجه سانتیگراد می‌شکند. در این صورت آتش بدون معطلی گسترش پیدا می‌کند. اما اگر در ساختمان از شیشه سکوریت استفاده شود، قادر به تحمل دمای بین 220 تا 260 درجه است و به قطعات کوچک تبدیل می‌شود. در انواع مقاوم در برابر آتش، این مقاومت حرارتی بین 700 تا 800 درجه افزایش پیدا می‌کند و اگر مساحت پنجره نسبت به وسعت آتش کوچک باشد، جریان هوا محدودتر می‌شود.

ملاک ارزیابی کارایی شیشه ضد حریق

شیشه‌های ضد حریق به عنوان  شیشه‌هایی شناخته می شوند که تا دمای خاصی در برابر حرارت آتش مقاومت دارند و از سرایت دود آتش به مکان‌های مجاور جلوگیری می‌کنند. این شیشه‌ها مقاومت بالایی در برابر آتش دارند و به راحتی نمی‌شکنند. شیشه نسوز تا 1600 درجه حرارت را تحمل می‌کند، در حالی که شیشه سکوریت تا 500 درجه حرارت و شیشه معمولی تا 250 درجه را تحمل می‌کند.

• حفظ یکپارچگی: این عامل در پخش نشدن شعله و دود موثر است اما توانایی جلوگیری از عبور گرما را ندارد.
• محدود کردن انتشار گازهای داغ: در این عامل علاوه بر حذف ویژگی‌های عامل اول، ممکن است تا حدودی از نفوذ گرما جلوگیری شود.
• عایق حرارتی: این فاکتور نسبت به سه فاکتور قبلی کامل‌تر است و به دلیل وجود لایه‌ای از رزین بین شیشه در هنگام آتش سوزی، مقاومت حرارتی بالایی از خود نشان می‌دهند.

نتیجه‌گیری

شیشه ضد حریق یکی از عوامل مهم در ایمنی و حفاظت در برابر آتش و حرارت در ساختمان‌های مدرن است. این نوع شیشه‌ها با ویژگی‌های منحصر به فرد خود می‌توانند از گسترش آتش جلوگیری کنند و به ایمنی بیشتر کمک نمایند. با توجه به انواع مختلف، کاربردها و تکنولوژی‌های مختلف در تولید این شیشه‌ها، می‌توان برای هر نوع نیاز و شرایط بهترین گزینه را انتخاب کرد. از بلوک‌های شیشه‌ای ضد حریق گرفته تا درب‌ها و پنجره‌های شیشه‌ای، همه این عناصر به ایجاد فضاهای ایمن و زیبا در ساختمان‌ها کمک می‌کنند. لذا، توجه به انتخاب و استفاده صحیح از این نوع شیشه‌ها می‌تواند نقش قابل توجهی در بهبود کیفیت ایمنی در ساختمان‌ها داشته باشد.